مسجد قبا در مشهد

بنای امامزاده البته ضیاء آباد بر روی صفه طبیعی مسجد قبا مشهد سنگی نسبتا کوتاهی جای دارد. ازاره سازه با قطعه سنگ های قهوه ای در دو ستون تا طول ۱۰/۱ متر درست شده و سایر را با آجرهای معمولی بالا برده در سه دیواره بیرونی آن طاقنماهایی به وجود آورده اند. بر روی مکعب سابق الذکر گنبد سازه قرار گرفته که در نصیب تحت به طور استوانه ای یا این که طول ۳۰/۲ متر میباشد و بعد از قطاربندی بی آلایش ای که به یاری دو رج خشت ساخت و ساز گردیده قسمت مهم گنبد صورت گرفته میباشد. این سازه از اثرها زمان ایلخانی میباشد و اورا از احفاد امام موسی کاظم (ع) میدانند

نصیب اصلى يا مقبرهٔ امام‌زاده داراى آدرس مسجد قبا مشهد طرح مربع‌شکلى با ارتفاع ضلع ۹/۵۰ متر میباشد که کناره‌‌هاى ديوار غربى آن پخ گردیده‌است. ازارهٔ سازه با قطعه‌سنگ‌هاى قهوه‌اى به اندازه‌هاى متعدد و در دو رديف به طول ۱/۱ متر تاسیس شده است. قسمت بالايى سازه با آجرهاى معمولی ایجاد شده است و بر روى ديوارهاى غربى و شمالى و جنوبى آن – از بیرون – طاق‌نماهايى زده شد‌ه‌است. بر بالاى حرم، گنبدى با غلام‌گردشى در حوالی و گردنيِ استوانه‌اى به طول ۲/۳۰ متر پایدار گرديده میباشد. در طول سابق الذکر، قطاربندى معمولی‌اى با دو رج خشت که به صورت سه کناره چيده گردیده‌اند. پديد آمده میباشد.

در درون حرم، براى ايجاد پوشش گنبدى، چهار فيل‌پوش ایجاد شده است که نکتهٔ‌ دیدنی در ساختمان آنها، استارت پايه‌هاى فيل‌پوش از کف حرم میباشد. به عبارت ديگر، ديوارهاى چهارگانه، از چهار سو به تدريج به سوى راس چهار ضلعى متمايل گشته‌اند. باطن مقبره فاقد هرگونه تزئين میباشد و ضريح چوبى آن نيز فاقد قیمت هنرى و تاريخى میباشد. درِ ورودى شماره تلفن مسجد قبا مشهد که با طرح‌هاى بی آلایش تزئين شد‌ه‌است، به زمانٔ قاجاريه مربوط میباشد.

با دقت به صورت پوشش داخلى، فيل‌پوش‌ها، گنبد و شيوهٔ ترکيبى مصالح (ازارهٔ سنگى و نصیب آجرى فوقاني) به لحاظ مى‌برسد که اين سازه از اثر ها قرن ششم هجرى قمرى باشد که در طى تغييرات و تعميرات در زمان‌هاى گوناگون، ‌ اعتبار و بها نخستين خویش را از دست داده میباشد.

این تاثیر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۸ با شمارهٔ تصویب ۲۶۲۱ به‌تیتر یکی‌از اثرها ملی جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسیده میباشد.

فضای نصفه بازی میباشد که از تکرار چارطاقی مسجد قبا مشهد های پیوسته درامتداد یک خط پدید میاید . رواق ها به نظر نیم گشوده بودنشان در کنار ایوان ها قرار می‌گیرند و به آن حیث میکنند. جناح پشتی رواق ها ممکن میباشد مسدود باشد با به گوشه و کنار با فضاهای بسته ای نفوذ پیدا کند. یک تکان عبوری در امتداد طاق های رواق و در جهت عمود بر دیده اندازهای آن وجود داراست.

این عنصر بیشتر در مسجدها به عمل گرفته شد‌ه‌است و گاهی در تعدادی جناح ایوان قرار میگیرد. حضور رواق بدور تا بدور ایوان، که یکی‌از تکنیک های معماری سنتی کشور ایران میباشد آدرس مسجد قبا مشهد که فضای گشوده صحن را توسعه و گسترش می‌دهد و آن را از آسانی به در می‌آورد.

اتاق در معماری سنتی اهل ایران

در معماری سنتی کشور‌ایران هر چهاردیواری اتاق وجود ندارد. اتاق تعریف و تمجید مشخص و معلوم و گونه های و اقسام شناخته گردیده، البته محصور دارااست. انواعی مانند « حجره » ، « سه دری » ، « پنج دری » ، که هرکدام معماری سنتی خاص خویش را داراست. حجره اتاقی میباشد که معمولا به واسطه یک ایرانجه در کنار حباط می نشیند. ورود به حجره از روش ایوانچه و دری که در اواسط پهنا حجره واقع میباشد شکل می‌گیرد. رابطه بصری بسیار محدودی با تراس داراست . صورت آن مربع یا این که مستطیل میباشد و در اکثر وقت ها مثال ها بعدها نسبتاً یکسانی داراست.

حجره براساس یک پایه پیاده سازی می‌گردد و دیوارهای آن را طاقچه ها ، به صورت متقارن ، می پوشانند . روبه روی در ورودی در بیشتر مثال ها دری میباشد که به پستویی در پشت اتاق گشوده می‌گردد . حجره ها معمولا در بناهای همگانی مدارس و کاروانسراها و احیانا مسجدها چشم می گردند ؛ عنصری اساسی میباشد که بدور تا بدور رزرو مسجد قبا مشهد ایوان ، منهای اواسط نماها که محل استقرار تراس ها میباشد ، می نشیند.

سه دری و پنج دری معماری سنتی کشور‌ایران
اتاق هایی می باشند که معمولا در منزل ها چشم می گردند و در کنار ایوان قرار میگیرند ، و با سه یا این که پنج در دو لنگه همجوار ، به تراس وصل می گردند ( در حالتی‌که که تعداد درها ارتقا یابد اتاق ممکن میباشد هفت دری و جز آن نامیده گردد . این درها ابعادشان معادل و جز در مفاد معدود تعدادشان شخص میباشد و یک تیغه آجری آن‌ها را از یکدیگر مستقل می نماید ، بالای این درها معمولا نورگیرهایی ساخته می‌گردد.

وجود درهای مختلف ، رابطه بصری مستقیمی میان اتاق و حباط ساخت‌و‌ساز می نماید البته عبور از این درها میسر وجود ندارد در یا این که درهای ورودی اتاق اکثر اوقات در اواسط دو وجه جانبی اتاق قرار میگیرد و به راهرو کوچکی گشوده می‌گردد که به ایوان اتصال داراست. این اتاق ها معمولا در قاعده مستطيل اند و مثال های متفاوت آن ها بعد ها حدودا ثابتی دارا هستند.

سه دری ها معمولا از جناح کوچکتر شماره تلفن مسجد قبا مشهد و پنج دری ها غالبا از جناح تبارک خیس به تراس متصل می‌شوند و از آن در کل طولشان نوروروشنایی میگیرند . دیوارهای دیگر اتاق را طاقچه ها در دو ستون می پوشانند. سقف این اتاق ها یا این که مسطح میباشد با ترکیبی از طاق های محدب، گاهی سقف ثانویه ای نیز پیدا می نمایند. در معماری سنتی کشور ایران پنج دری ها معمولا روی محورهای مهم ایوان واقع می گردند و سه دری ها در کنار آن‌ها مکان می‌گیرند.

حیاط فضایی سرپوشیده میباشد که از یک یا این که مسجد قبا مشهد دو یا این که سه سو به خارج رویه داراست و گشوده میباشد. خاستگاه حیاط از مرزو بوم های اواسط دریاچه آرال و خزر دانسته گردیده‌است . از حیاط اتاق دار در کاخ های هخامنشی، اشکانی و ساسانی بسیار منفعت گرفته گردیده است. یکی قدیمی ترین مساجد تراس دار مسجد جامع تبریز میباشد.

الگوی چهارستونی که در بی آلایش ترین وضعیت دربرگیرنده یک پلان مربع با چهارستون در فضای میانی آن میباشد، در مقایسه با الگوهای تاریخی موجـود و الگوهای محتمل دیگر، تجهیزات آدرس مسجد قبا مشهد و قابلیت و امکان های ویژه ای را برای پیاده سازی شبستان مساجد در مقیاس های گوناگون ارائه میدهد

مسجد با شبستان تراس دار و گنبدخانه پشت تراس
این سرمشق را می قدرت موازی الگوی مساجد اهل ایران در حیث گرفت.

مفاهیم و کیفیات جانور در طرح شبستان مسجد
به عنوان مثال مفاهیم جان دار در رزرو مسجد قبا مشهد طرح شبستان مسجد مشمول مفاد تحت میباشد:

رعایت سلسله مراتب در پلان
رعایت سلسله مراتب در طول
تنوع
تداوم و وحدت در مخلوط فضاها
حضور با مفهوم روشنایی در گروه
مخلوط مطلوب فضای شبستان با صحن مهم و فضای گشوده و همینطور خوانایی شالوده و جهت قبله
غنای هندسه مخصوصا ارتباط ردیف ها بـا چهار فضای متعدد در حوالی هر ردیف
وحدت و تمایـت یکایک فضاهـا در شماره تلفن مسجد قبا مشهد کنار وحـدت و تمامیت تمام اطراف
خوانایی در ذکر نمادین بیرونی
دسترسی ریلکس به فضاهای جانبی، خونایی و مانوس بودن هیبت و اطراف برای به کارگیری کنندگان

به کار گیری کاشی برای تزیین گلدسته در اواخر مسجد قبا مشهد عصر سلجوقی ظواهر شوید . محققین بر این نظریه می باشند که برای نخستین دفعه در نصیب فوقانی مناره مسجد سین اصفهان کاشی رنگی برای تزئین به عمل رفت در حالی که مناره مسجد دامغان که دارنده کتیبه های کاشی میباشد ، وابسته به قرن پنجم و کهن خیس از منار مسجد سین هست و با اعتنا به استیناف و پژوهش فعالیت آمده از سوی این محققین این کتیبه الحاقی و جدا از هم نبوده و همزمان با بنای منار نصب شده فارغ از شک وتردید می اقتدار این تاثیر بی سابقه را سابق ترین مثال گشوده باقی مانده برجای از کاربرد کاشی در معماری عموما و مناره خصوصا به آدرس مسجد قبا مشهد اکانت آورد.

مناره های دکوری از نگاه هیبت و هم اینگونه از دید قضیه قابل قبولی که در دسترس هنر کاران و هنرمندان می‌گذارد حائز اهمیت فوق العاده میباشد و یک‌سری تیم از هنرهای دکوری دیگر را به سرویس میگیرد و به بناها زینت می‌بخشد. بعداز مناره سین در اصفهان ، می قدرت از مناره های شتر‌بان ، پیروان و زیار اسم پیروزی که در آن از کاشی فیروزه ای چه جهت تزئین چه در جهت جلوه کتیبه ها مصرف شده میباشد . تزئیناتی که در منارها به فعالیت رفته عبارت اند از:
1.تزئینات آجری مناره ها
موضوع قابل قبولی برای انجام سلیقه هنرمندان در هنر آجرکاری میباشد . آجرکاری و تزیینات آجری مدام آیتم دقت معماران اهل ایران بوده البته آجرچینی پرکار و لبریز نقشه از مختصات معماری عصر سلجوقیان بوده میباشد . کاربرد خشت و نقش آن در تزیینات پیکر فرنگی منار را به وضوح می قدرت در منارهای بعدازظهر سلجوقی مشاهده نمود .

همانطور که اشاره شد شکل ظواهر گلدسته ها در اوایل بسیار بی آلایش بود بعد از تایید اسلام ، هنرمندان کشور ایران ارزنده ترین و مطلوب ترین عنصر تزییناتی که تضادومغایرت با دین اسلام نیز نداشته گره سازی تشخیص داده و شغل را با گونه های و نقوش هندسی معمولی استارت کردند و در قرن چهارم هجری به طور تماما جا افتاده ای در آوردند. یکی از دیگر از ویژگی ها منارهای قرن پنجم و ششم به خصوص در ناحیه اصفهان، این میباشد که نمای فرنگی منار دارنده قسمت های گوناگون ، با تزیینات آجری متعدد است.

نقوش هندسی ، کثیرالاضلاع ، مستطیل ، مربعها ، مثلث ها ، لوزی ها ، زیگزاگ ها صلیب و مشبک ها و غیره با جزئییات فوق العاده دیدنی و چشمگیر و با پس و پیش گذاشتن آجرها القاء شد‌ه‌است ناگفته نماند در‌این عصر تا قبل از این قطعاتی از خشت را با سیاق معرق سازی روی زمین برنامه ریزی و ساختمان نموده و آن گاه در شماره تلفن مسجد قبا مشهد محل خویش بر بدنه منار روی گچ شغل می کردند.

2.کاشی معرق
به کار گیری از کاشی به طور معرق از عصر تیموری ترویج یافت کاشی تحت عنوان یک عنصر تزییناتی با کل زیبایی ها بدنه گلدسته ها را پوشاند . در زمان صفویه به‌تدریج تزیینات کاشی هفت رنگ پیشرفت یافت البته کاشی معرق نیز التفات و اعتبار خویش را همچنان محفوظ داشت مناره های مسجد امام اصفهان و مسجد چهارباغ از فرمانروا شغل های مثال زمان به اکانت می‌آیند. طرح های این مناره ها عموما یار و همدم با پیچ تزئینی، تزیینات گیاهی، اسلیمی و کتیبه های مختلف به خط ثلث میباشد. رنگ های پیروز در کاشی مسجد رنگ فیروزه ای و لاجوردی میباشد. هرچند زمان قاجار را می اقتدار بعد از ظهر انحطاط و افول کاشی کاری در منارها دانست.

امامزاده پدر احمد اندیکا نزدیک به پنجاه مسجد قبا مشهد و پنج کیلومتری شمال شهرستان مسجد سلیمان و چهل کیلومتری غرب شهرستان لالی، مابین شهرستان های لالی و اندیکا. در ميان دو كوه راز به فلک کشیده «اُديو» (آب دیو احتمالا به معنای آب عمیق و ژرف) و «ديراو» (به دور آب) چونان نگینی محدود در تنگی پرهیبت به اسم «تنگ پدر احمد» (تنگِ باوامد). با ارتفاع و پهنا جغرافیایی ۳۲.۳۲۰۱ و ۴۹.۳۵۲ و در طول حدود ۵۰۰ متری از سطح دریا واقع گردیده‌است. داشتن مقبره ای متبرکه و چشمه آب گرم در ناحیه از آوازه خاصی برخوردار‌است. در کنار زیارت از حرم، می‌توانید از جاذبه های دیگر نیز به کار گیری کرده و لذت آدرس مسجد قبا مشهد ببرید.

عمر بقاع امامزاده پدر احمد اندیکا
عمر بقاع و زیارتگاه امامزاده پدر احمد به زمان سلطان هنرپرور و وقار دوست، مشخص و معلوم الدین شاهرخ میرزای تیموری (۷۸۳-۸۲۵ هجری شمسی) و گورستان پیرامون آن که مشتمل بر قبور کهن با سنگ های تراشیده گردیده‌است. شیر سنگی های خوشگل و خوشتراش میباشد، تا زمان صفویه نیز می‌رسد. ساختمان رزرو مسجد قبا مشهد ضریح چهار ضلعی با گنبد آبی رنگ فیروزه ای خوشرنگی میباشد که در پیشین سبز رنگ بوده میباشد با درفش سبز منقش به عبارت «لا اله الا الله» در درحال حاضر اهتزاز بر فراز گنبد و دارنده گلدسته های کوچکی میباشد که دیده و روح هر بیننده ای را می نوازد.

متولیان و ساکنان فضا این ضریح اکثرا از طایفه بابااحمدی و با کنیه درویش باوامد شهره اند. تولیت این مقبره به طور عصر ای در میان یکسری خانواده که تمامی نسل اندر نسل درویش می باشند. دست به دست می‌چرخد و عمل محافظت و حفظ از بقاع و آرامگاه دور و اطراف آن و همینطور پذیرایی و موعظه از زوار و بازدید کنندگان از ضریح امامزاده و گردآوری هدایا و نذورات بر ذمه این اشخاص میباشد. این حرم به انگیزه عمر تاریخی بناء در ۱۱ دی ۱۳۸۰ با شمارهٔ تصویب ۴۶۸۲ در فهرست آثارملی جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسیده میباشد.

تراس ساعت در غرب
تراس غربی به بست روضه خوان طوسی رویه مسجد قبا مشهد دارااست و باب طوس نامیده می‌گردد. در رخداد‌ی حمله‌ی روس‌ها به بقاع مطهر رضوی در سال ۱۱۳۰ هجری قمری، حیاط ساعت مبتلا زخم شد. اثرها گلوله‌ها هنوز روی این حیاط وجود داراست. دو کتیبه به خط ثلث دربردارنده آیاتی از قرآن مهربان در ابتدا و کناره‌ی آن عرض اندام می‌نماید. ذیل یکی ترنج‌ها با خطی خوش مندرج میباشد:

ای دل غلام پادشاه عالم باش و بشاش باش
پیوسته در جانبداری لطف‌الله باش
قبر امام هشتم و شاه آئین، رضا
از جان ببوس و بر در‌این آدرس مسجد قبا مشهد ضریح باش

تراس شرقی که به بست روضه خوان حر عاملی منش دارااست، باب حر عاملی نامیده می گردد. این بنای باشکوه به‌جامانده از زمان عباسی در تقارن بی نقص با تراس غربی درست شده و سوره‌‌های فروغ و مزمل با خطی خوش روی آن نگاشته شد‌ه‌است.
بقیه قسمت‌های صحن انقلاب بدین رزرو مسجد قبا مشهد تفصیل می باشند:

پنجره فولاد بقاع مطهر امام رضا (ع)
در طی تشکیل داد صحن در زمانه تیموریان، پنجره‌ای در سمت چپ حیاط نادری محلی مشرف به بارگاه مطهر نصب شد تا اشخاصی که قابلیت ورود به بقعه، بتوانند در مسافت‌ای معدود با بارگاه زیارتنامه بخوانند. این پنجره در حال حاضر پنجره فولاد نامیده می گردد. بعداز انقلاب، به‌خیال فرسودگی آن، پنجره‌ی جدیدی در محل نصب شد شماره تلفن مسجد قبا مشهد که برخلاف نامی که به آن دارای اسم و رسم میباشد، از آلیاژ برنج ساخته و با طلا جواهرات آبکاری گردیده است. پنجره‌ی سابق نیز به موزه منتقل شد.

همان گونه که از معماری کاخ پیداست، نگارگری مسجد قبا مشهد های درون سالن ها و اتاق های شمالی و جنوبی، از یک سری مدل متعدد سرمشق گرفته اند.
پیاده سازی برخی از نقوش کاخ چهل‌ ستون با پژوهش شاهانی مثل فرمانروا عباس اولیه و دوم انجام یافته میباشد. قسمت های دیگر از نقوش دیوار ها، مبنی بر روال نقوش اروپایی ها پیاده سازی گردیده‌است.
تالار منحصر میهمانان در کاخ چهل ستون با طرح ها و نقوش طلایی و بسیار خوشگل از شاهکارهای نقاشان روزگار صفوی میباشد.
اما بعضا از طرح های کشیده گردیده روی دیوارهای کاخ به وسیله نقاشان ایتالیایی و اروپایی انجام یافته میباشد.
نگارگری های سالن مرکزی کاخ آدرس مسجد قبا مشهد چهل ستون در زمانه قاجاریه نگارگری گردیده اند که آرم دهنده ی پذیرایی پادشاه عباس نخستین و دوم از شاهان و سفرای ارمنستان و همایون هندی و نزاع فرمانروا اسماعیل با ازبکان است.
در دو طرف تالار مرکزی کاخ نگارگری سفرای اروپایی را دو تا از نقاشان هلندی به اسم های آنژل و لو عمل نگارگری کرده اند و در شرایط کلی نقوش و اشکال طرح های گوناگون روی دیوارهای تالارها به نوعی یک روی داد از آن فرصت را علامت می‌دهد.

کاخ چهل ستون در زمان پادشاه عباس یکم تاسیس آن استارت شد و در اواسط آن عمارتی درست شده بود.

پادشاه عباس نخستین، کوشکی میان گلشن سازه بنیان که‌این کوشک هسته اول کاخ را ساخت که سالن میانی کاخ چهل ستون و غرفه‌ های چهار کناره آن را در بر می گرفت.

در سلطنت سلطان عباس دوم، ساختمان رزرو مسجد قبا مشهد کامل شدن شد و در ساختمان جانور مرکزی، تغییرات کلی داده گردیده‌ میباشد. سالن آینه، سالن ۱۸ ستون، دو اتاق تبارک شمالی و جنوبی سالن آینه، حیاط های طرفین تالار پادشاهی و آبگینه تبارک مقابل سالن با مجموع تزئینات نگارگری و آئینه کاری و کاشی کاری سنتی دیوارها و سقف ها افزوده گردیده‌ میباشد.

گلشن کاخ چهل‌ ستون اصفهان در سال 1310 با شماره 108 تحت عنوان گنجینه‌ ای از تاریخ، هنر و فرهنگ وتمدن کشور‌ایران در فهرست به جا مانده ملی کشورمان قرار گرفت و در سال 2011 میلادی با شماره تلفن مسجد قبا مشهد شماره 1372 تحت عنوان بخشی از ارثیه جهانی سازمان یونسکو شناخته شد.

امام زاده هارون جوستان در مجاورت و شرق ده جوستان طالقان در مسجد قبا مشهد محلی بنام توکل واقع گردیده است. آن محل هم بخاطر وجود همین امامزاده توکل اسم گرفته میباشد. امامزاده هارون امامزاده ایست درست النسب و جلیل القدر بطوریکه در کتاب های انساب اسم وی و محل دفن وی در طالقان درج شده میباشد که آن بزرگوار بلاواسطه فرزند حضرت امام همام موسی الکاظم علیه السلام است. وی اخوی حضرت ثامن الائمه علی ابن موسی الرضا علیه السلام و احمدبن موسی فرمان روا لامپ در شیراز و علاالدین حسین بن موسی در شیراز و حمزه بن موسی در ری و خواهر وی حضرت فاطمه معصومه علیها درود میباشد که در شهر مقدس قم مدفون میباشد.

امام زاده هارون با این جلالت خویش و عظمت شان که پسر و اخوی و عموی امام میباشد گنبد و ضریح محقری داراست که در خور شان و رده آن بزرگوار وجود ندارد در شرایطی که بایستی زیرا برادران و خواهر خویش گنبد و ضریح با عظمت و با شکوهی داشته باشد عموم این امامزاده را بخوبی نشناخته اند لذا به وی توجهی سزاوار نشده تنها در طی سلاطین صفویه با درایت به اینکه آنجناب عموی آنهایعنی اخوی جد وی حضرت حمزه که در ری و در کنار حضرت عبدالعظیم مدفون میباشد است فرمان روا طهماسب آدرس مسجد قبا مشهد اولیه و پاد شاه عباس نخستین بقیعه این امامزاده را تعمیر کردند سنگ مرمر سفیدی که فعلا روی دیوار راهرو درب ورودی به‌این امامزاده نصب میباشد از مجال صفویه است که با خط قشنگ حک گردیده گواه این مدعیست که شکل وقفیات و تاریخ تعمیر این بقیعه متبرکه را ذکر می دارد به تازگی جمعی از عموم نه دست به بازسازی ا«ی امامزاده زدند البته در اصل آن سازه در خور شان آن امامزاده واجب التعظیم وجود ندارد و بایستی گنبد و ضریح شکوهمندی برای وی سازه می شد بعقیده عبد در باره دو شخصیت در طالقان خیلی کوتاهی و نادر لطفی و بی توجهی گردیده است.یکی‌از همین امامزاده بزرگوار و دیگری جناب شعیب ابن پارسا طالقانی در فربه اوانک طالقان که دارای شهرت میباشد.

وی جلودار و جزویاران حضرت قائم آل محمد رزرو مسجد قبا مشهد علیه السلام میباشد و مرحوم مجلسی در جلد سیزدهم کتاب گران قدر بحارالانوار آنرا ذکر داشته که دارنده نادر مقامی وجود ندارد گو اینکه بایستی همگی اماکن متبرکه گزینه دقت قرار گیرند البته جا داشت مزار خجسته این دو شخصیت بزرگوار برای اشاعه مذهب حقه شیعه خیلی مجلل خیس سازه می‌شد و در باره آن‌ها تبلیغات بیشتر می‌گردید در پیشین بقعه امامزاده هارون دو لنگه درب ورود به صحن خاتم کاری گردیده ذیقیمت داشت که بیان کننده در طی قاجاریه ساخته و نصب گردیده بود که جدیدا آنان را کنده و برده اند فعلا بجای آن درب چوبی بی آلایش ای گذارده اند آرزو که آیندگان در بنای آبرومند این امامزاده مبادرت نمایند خلاصه اینکه عموم از به دور و در حدود زیارت این امامزاده بزگوار می‌آیند و نسبت به وی و اجداد طاهرینش پهنا متانت میکنند و حاجت می طلبند نگارنده در قبل خویش در کتابی چشم بودم که نوشته بود حضرت هارون ابن موسی بن جعفر علیه السلام در طالقان شماره تلفن مسجد قبا مشهد مدفون میباشد و به آنیقین دارم اما متاسفانه حالیه هرچه فکر می‌کنم نمیدانم در کجا و در چه کتابی آنرا خوانده بودم که بیان مدرک کنم ولی از آن رو میباشد که به حرمت وی تاکید دارم..

كتيبه ها

منار مسجد جامع سمنان داراي دو كتيبه بسيار اساسی مسجد قبا مشهد به خط كوفي معقد يا برگدار (گره دار) میباشد.
در هر دو كتيبه كه يكي مشمول آيات قرآن و يكي حاوي اسم باني سازه میباشد. كتيبه فوقاني كه با فاصلة يك نوار تزئيني در گلويي منار قراردارد آيه 32 سوره فصلت (سجده) را به تفصیل ذيل در خویش جاي داده میباشد
كتيبه زيرين كه با اندكي مسافت از محاذي بام مسجد جای‌دارد. داراي متني به گستردن ذيل میباشد: “بسم الله دستور ببناء هذه المناره الامير الجليل السيدا ابو حرب بختيار بن محمد مولي امير شماره تلفن مسجد قبا مشهد المؤمنين” چنين به حیث مي برسد كه كتيبه ها سوای طرح قبلي بر روي منار تشکیل شده و به همين جهت به دليل كمي جا دو كلمه از پایان آيه را جا انداخته اند.
تزئينات آجري
كار پیروزی خشت و نقش آن در تزئينات پيكر خارجي مسجد جامع سمنان را به وضوح مي قدرت در منار مسجد مشاهده كرد. اين منار همچون منارهاي قرن پنجم و ششم هجري بخصوص در بخش ها خراسان و قومس و اصفهان داراي بخشهاي مختلف با تزئينات متعدد مي باشد

نقوش هندسي، زيگزاگها و صليبها با ريزه كاري هاي جذاب و چشمگير با پس و پيش گذاشتن آجرها القاء گردیده است كه از دید زيبايي در نهايت اعتبار میباشد و تناسبي كه بين اين بخش ها از نگاه تزئينات و ارتفاع آن ها در حیث گرفته گردیده حاكي از آشنايي كامل هنرمندان به اصول مرتبط با تعیین بعد ها متناسب میباشد و همين ذوق و سلیقه و اعتنا میباشد كه منار مسجد جامع سمنان را بصورت بكي از زيباترين اثرها معماري قرن پنجم در آورده میباشد. نماي نصیب تحتاني منار تا طول 7 متري در زير بناي همسایه مخفی میباشد و از نماي خارجي و تزئينات آن چيزي به دیده نمي خورد.

می قدرت اذعان کرد ساختمان و آدرس مسجد قبا مشهد منا مسجد جامع سمنان آنطور كه معلوم میباشد از عمر متعددی شامل است و بعضا از مؤلفین حتی مجال ساختمان آن را به پیش از اسلام و یا این که قرنها اول اسلامی میرسانند اما می بایست بگوییم كه به احتمال زیاد از فرصت حكومت سلاطین سلجوقی و قریب به اعتقاد و باور در طی حكمرانی پاد شاه سنجر پیكره و پوسته مهم مسجد ریخته گردیده‌است.

در قرن ها آن‌گاه به ویژه در طی حكومتهای تیموریان و صفویه و قاجاریه ملحقات و اجزای جدیدی به آن اضافه گردیده و یا این که برخی از قسمتهای مسجد گزینه بازسازی قرار گرفته میباشد.

مسجد جامع سمنان در سال ۱۳۷۸ با شماره تصویب ۲۳۲۵ به‌تیتر رزرو مسجد قبا مشهد یکی‌از اثرها ملی جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسیده میباشد.

بنای مسجد حکیم دارنده سردر شمالی، سردر شرقی، سردر مسجد قبا مشهد غربی، صحن والا، شبستان تحت گنبد، شبستان جنوب شرقی، شبستان جنوب غربی، شبستان زمستانی ساخته شده میباشد.
مسجد حکیم با نقشهای نامنتظم، نزدیک به هشت هزار مترمربع حجم داراست.
این سازه که مانند اکثری از بناهای زمان صفویه از خشت ایجاد شده است.
مسجد حکیم از نوع مساجد چهار ایوانی میباشد و سه ورودی مهم دارااست.
هندسه کلی پلان مسجد حکیم آدرس مسجد قبا مشهد بر محور مستطیل میباشد.
در درون مستطیل مرکزی میانه دو مستطیل دیگر نیز قرار گرفته میباشد و یک مربع در میان آن‌ها که آرم اتحاد و یکپارچگی میباشد.
مثلث هـایی هـم در به دور فضاهای مستطیل صورت قرار گرفتند که آرم ایستادگی و توازن هستند.
صورت کلی نمای مسجد حکیم مستطیل میباشد.
این مستطیل خویش به مستطیل های کوچکتری تبدیل شد‌ه‌است که در طرفین قرار دارا هستند و مشابه به هم می‌باشند و به طور افقی قرار گرفتند که متانت و تعادل را به اکران میگذارد.
مستطیل دیگری به طور رزرو مسجد قبا مشهد عمودی در میانه قرار گرفته میباشد.
تقارن جانور در نما مسجد حکیم اصفهان از خصوصیت هایبصری زیبای مسجد به‌حساب می‌آید.
این نما از قوسهای زیادی درست شده میباشد. مطرح ترین قوس مو جود در‌این نما در یک مستطیل عمودی اواسط محاط شد‌ه‌است.
توخـالی شـدن بعضا قوس ها در‌این نما، نمادی از احساس آزادی میباشد. تورفتگی قوس گرانقدر نما، نمادی از شم خضوع و خشوع و توازن و بلند بودن ورقه مستطيل شكل وسـط نیـز، نمادی شماره تلفن مسجد قبا مشهد از صلابت، استقامت و استواری میباشد.